عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان

بیهوشی در دندانپزشکی کودکان می‌تواند برای انجام عمل‌های پیچیده یا طولانی مفید باشد. بیهوشی یک روش درمانی است که در برخی موارد دندانپزشکی برای کاهش درد، ترس و استرس بیماران، به خصوص کودکان، استفاده می‌شود. بیهوشی می‌تواند به صورت کلی یا موضعی باشد. بیهوشی کلی یعنی فرد به طور کامل از هوش رفته و هیچ احساسی ندارد. بیهوشی موضعی یعنی فقط قسمتی از بدن فرد بی‌حس می‌شود و فرد هنوز هوشیار است.

چه عوارضی ممکن است از بیهوشی در دندانپزشکی کودکان بروز کند؟

عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان می‌تواند بسته به نوع بیهوشی، وضعیت سلامتی کودک، مدت زمان بیهوشی و مهارت دندانپزشک متفاوت باشد. برخی از عوارض شایع بیهوشی در دندانپزشکی کودکان عبارتند از:

• سرگیجه، تهوع و استفراغ: این عوارض معمولا در اثر اثرات جانبی داروهای بیهوشی رخ می‌دهند و می‌توانند تا چند ساعت پس از بیهوشی ادامه داشته باشند. برای کاهش این عوارض، باید از خوردن غذاهای سنگین یا چرب قبل از بیهوشی خودداری کرد و پس از بیهوشی به آرامی غذا خورد. همچنین مصرف مایعات سرد و شیرین می‌تواند به بهبود این عوارض کمک کند.
• سردرد: سردرد نیز یکی از عوارض رایج بیهوشی است که ممکن است به دلیل کاهش فشار خون یا افزایش تنش عضلانی ایجاد شود. برای کاهش سردرد، می‌توان از داروهای ضد درد استفاده کرد و استراحت کافی داشت. همچنین نور و صدا را در محیط اطراف کم کرد و از ماساژ سر یا گردن بهره گرفت.
• خشکی دهان و گلو: خشکی دهان و گلو نیز ممکن است به علت تاثیر داروهای بیهوشی یا استفاده از لوله تنفسی در بیهوشی کلی اتفاق بیفتد. برای رفع این عارضه، باید مایعات کافی مصرف کرد و از مرطوب کننده‌های دهان و گلو استفاده کرد. همچنین از خوردن غذاهای تند، ترش یا نمکی پرهیز کرد.
• سوزش یا درد گلو: سوزش یا درد گلو نیز ممکن است ناشی از آسیب به بافت‌های گلو یا حنجره باشد که ممکن است در اثر استفاده از لوله تنفسی یا ابزارهای دندانپزشکی رخ دهد. برای کاهش این عارضه، باید از مصرف مایعات گرم و شیرین استفاده کرد و از خوردن غذاهای سخت، تند یا ترش خودداری کرد. همچنین می‌توان از قرص‌های ضد التهاب یا ضد عفونی گلو بهره گرفت.
• خونریزی، عفونت یا التهاب دهان یا بینی: این عوارض نیز ممکن است ناشی از آسیب به بافت‌های دهان یا بینی باشد که ممکن است در اثر استفاده از لوله تنفسی یا ابزارهای دندانپزشکی رخ دهد.
• آسیب عصبی: آسیب عصبی نیز یکی از عوارض نادر اما جدی بیهوشی است که ممکن است به علت فشار، سوزش یا بریدگی عصب‌های صورت یا دست و پا اتفاق بیفتد. این عارضه می‌تواند باعث بی‌حسی، درد، کاهش حرکت یا تغییر شکل قسمت‌های مختلف بدن شود. برای جلوگیری از این عارضه، باید از انجام فشار یا انحنای غیر طبیعی بر روی دست و پاها در طول بیهوشی خودداری کرد و پس از بیهوشی به آرامی حرکت داد. همچنین باید از ابزارهای دندانپزشکی مناسب و مطمئن استفاده شود و در صورت بروز هرگونه علامت آسیب عصبی، سریعا به پزشک مراجعه کرد.
• واکنش آلرژیک: واکنش آلرژیک نیز یکی از عوارض خطرناک بیهوشی است که ممکن است در اثر حساسیت به داروهای بیهوشی یا مواد دیگری که در طول عمل استفاده می‌شوند، رخ دهد. این عارضه می‌تواند باعث خارش، آب‌چشم، بروز جوش‌های قرمز، تورم لب، زبان یا گلو، تنگی نفس، کاهش فشار خون شود. برای پیشگیری از این عارضه، باید قبل از بیهوشی تاریخچه پزشکی و حساسیت‌های خود را به دندانپزشک اطلاع داد و در صورت بروز هرگونه علامت واکنش آلرژیک، فورا به پزشک اطلاع داد.

چگونه می‌توان از عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان، باید چند نکته را رعایت کرد:

• قبل از بیهوشی، باید با دندانپزشک در مورد نوع، مدت زمان و روش بیهوشی مشورت کرد و از مزایا و معایب آن آگاه شد.
• قبل از بیهوشی، باید تاریخچه پزشکی کامل کودک را به دندانپزشک اطلاع داد و از مصرف هرگونه دارو، مکمل، گیاه یا ماده دیگری که ممکن است با داروهای بیهوشی تداخل داشته باشد، خودداری کرد.
• قبل از بیهوشی، باید از خوردن و نوشیدن هر چیزی حداقل 6 ساعت قبل از عمل خودداری کرد و از پوشیدن لباس‌ها و جواهرات مناسب استفاده کرد.
• در طول بیهوشی، باید از حضور و همراهی یک بزرگسال مطمئن برای کودک اطمینان حاصل کرد و از انجام هرگونه فعالیت فیزیکی یا روحی خسته کننده خودداری کرد.
• پس از بیهوشی، باید از مراقبت و نظارت مناسب بر روی کودک اطمینان حاصل کرد و از مصرف مایعات و غذاهای سبک و ملایم شروع کرد. همچنین باید از دستورات دندانپزشک برای مراقبت از دهان و دندان‌های کودک پیروی کرد و در صورت بروز هرگونه علامت نامطلوب، به دندانپزشک اطلاع داد.

خلاصه

بیهوشی یک روش درمانی است که در برخی موارد دندانپزشکی برای کاهش درد، ترس و استرس بیماران، به خصوص کودکان، استفاده می‌شود. بیهوشی می‌تواند به صورت کلی یا موضعی باشد و ممکن است عوارضی مانند سرگیجه، تهوع، سردرد، خشکی دهان، سوزش گلو، خونریزی، عفونت، آسیب عصبی یا واکنش آلرژیک داشته باشد. برای جلوگیری از این عوارض، با مراجعه به دکتر هلن جوانمرد نکاتی که قبل، در طول و پس از بیهوشی می گویند را رعایت کنید.