کشیدن دندان شیری

هشدار؛ کودکان تان را از هیچ چیز خوب، به ویژه دندانپزشک نترسانید.

قیناٌ همه ما خاطرات کودکی و مراحل لق شدن و افتادن دندان های شیری و همینطور کشیدن دندان شیری خود را به یاد داریم؛ آن زمان که صورت مان با داندان های افتاده نمک خاصی داشت و بسیار دوست داشتنی جلوه می کرد. هرچند آن زیبایی تنها برای همان سنین مناسب بود.

اما آیا نامرتب شدن دندان ها پس از رشد دوباره آنها را هم به خاطر دارید؟ اینکه چقدر از نامرتبی دندان تان نزد دیگران خجالت زده می شدید؟

خوشبختانه امروزه و در جهان جدید با پیشرفت علم و گسترش پزشکان حاذق در زمینه دندانپزشکی، دیگر کودکان ما،سختی هایی را که ما می کشیدیم تحمل نمی کنند و ناچار نیستند در میان دوستان و اقوام از صورت خود خجالت بکشند. خلاصه آن که کودکی مهم ترین دوران برای افزایش اعتماد به نفس در انسان ها است.

دندان های کودکان نقشی بسیار مهم در زیبایی صورت و قدرت تکلم آن ها دارند.اکنون به واسطه گسترش علم، دیگر زمان کشیدن دندان های شیری کودکان توسط والدین شان به پایان رسیده است. ناگفته نباید گذاشت که والدین اغلب علم کافی در خصوص موقع مناسب کشیدن دندان های شیری کودکان شان وهم چنین مراقبت های پس از این کار را ندارند. این ها همه ضرورت مراجعه کودکان به همراه والدین شان به به دندانپزشک اطفال را دوچندان می کنند.

اهمیت دندان شیری 

نگه داری از دندان های شیری برای رشد مناسب و همینطور قرار گرفتن دندان های دائمی در جای درست خود، بسیار حائز اهمیت است. دندان های آسیاب شیری تا رسیدن کودک به سن 12 سالگی با دندان های دائمی جایگزین نشده و همینطور از همه دیرتر میوفتند. در صورتی که از دندان های شیری به خوبی مراقبت نشود، عوارضی از قبیل دندان درد و آسیب به دندان های دائمی را در پی خواهد داشت و در برخی از موارد منجر به کشیدن دندان شیری خواهد شد. 

نحوه تشخیص کشیدن دندان شیری کودک 

ابتدا باید کودک توسط بهترین دندانپزشک معاینه شده و همینطور سوابث پزشکی وی بررسی شده و علت کشیدن دندان شیری نیز مشخص شود. علت کشیدن دندان شیری در اکثر مواقع توسط معاینه چشمی قابل تشخیص بوده ولی در برخی از مواقع ممکن است که دندانپزشک برای تشخیص دقیق تر و تعیین جزئیات بیشتر آزمایش هایی مانند عکس برداری با اشعه ایکس را نیز توصیه کند. 

روند کشیدن دندان های شیری کودک

لازم است تا در مرحله اول توسط رادیوگرافی وضعیت دندان های کودک بررسی گردد، به محض اینکه کشیدن دندان شیری توسط دندانپزشک اطفال تایید شد، یا در همان جلسه یا در جلسه دیگری این عمل انجام خواهد شد. ابتدا از بی حسی موضعی برای انجام این روش استفاده خواهد شد، سپس برای کشیدن دندان شیری باید جایگاه ساکت دندانی که در واقع ریشه دندان در داخل آن در استخوان فک قرار گرفته است کمی گشاد شده و ریشه دندان را که به آن متصل است را جدا کرد، سپس روند کشیدن دندان شیری انجام می شود. این عمل خیلی سریع انجام خواهد شد تا کودک اذیت نشود. 

در مواردی که کودک همکاری نداشته باشد لازم است تا دندانپزشک با کمک بیهوشی مراحل کشیدن دندان را انجام دهد.

علت کشیدن دندان شیری

بهتر است بدانید، تا جای ممکن یک دندانپزشک خوب و حرفه ای تلاش بر این دارد تا دندان کودک را حفظ کند، اما اگر دندان دچار پوسیدگی های شدید شده باشد که به دندان های مجاور نیز آسیب وارد کند و یا این که عفونت دندان سبب ناراحتی شده باشد و هیچ گونه درمانی کاربرد نداشته باشد در مرحله آخر کشیدن دندان توصیه می گردد.

• بروز انواع بیماری های مربوط به لثه
• تجویز ارتودنسی دندان برای کودکان
• وجود دندان های ترک خورده
• پوسیدگی شدید 
• ایجاد مشکل در روی هم قرار گرفتن دندان های مقابل هم 
• شلوغی و بی نظمی دندان ها 
• دندان نهفته یا غائب 
• ایجاد عفونت در دندان 
• آسیب به دندان بر اثر ضربه 
• تحلیل ریشه دندان 

• مقامت بیش از اندازه دندان شیری کودک در زمان افتادن در زمان خاص خود و… تمامی این موارد می تواند دلیل بر کشیدن دندان های شیری شوند.

در ادامه به بررسی یکی از علت های کشیدن دندان شیری خواهیم پرداخت.

ضربه به دندان شیری

در دندان های شیری تورفتگی یا حرکت دندان به داخل حفره خود(Intrusion) و لق شدن دندان همراه با جابه جایی (Luxation) شایع تر از بقیه آسیب ها هستند و می توانند با تکامل دندان دائمی زیرین تداخل کنند. در هنگام برخورد با Intrusion  یا luxation  دندان قدامی شیری آن را حرکت نمی دهید. مسکن همراه با بهداشت عالی دهان برای کودک تجویز کرده و به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.

دندانپزشک اطفال در غرب تهران پس از بررسی رادیولوژیک، در صورتی که دندان شیری به جوانه دندان دائمی آسیب برساند، آن را خارج می کند. اگر دندان شیری از حفره خود خارج شده باشد (Avulsion) برای جلوگیری از آسیب به دندان دائمی، نباید در محل خودش قرار داده شود. در این مورد  باید دندان خارج شده و حفره آن جهت اطمینان از خروج کامل دندان و اینکه قطعه ای از آن درون حفره داخل تر نرفته باشد بررسی شود.

مراقبت بعد از کشیدن دندان شیری

یک دندانپزشک اطفال قادر است پس از کشیدن دندان های شیری کودکان، روش های مراقبت از دندان را با زبان کودک به او آموخته و همینطور توضیحاتی که کودک قادر به درک آنها نیست را به والدین انتقال دهد.

این توضیحات و آموزش ها شامل غذاهایی است که کودک باید پس از کشیدن دندان های شیری بخورد و یا حتی کمپرس های سرد که از خون ریزی ناحیه خالی شده در دهان جلوگیری می کند. توضیحات در این زمینه بسیارند اما والدین این میان نقش به سزایی دارند؛ آن ها باید مراقب باشند کودک به مدت ١٢ساعت از شستشوی دهانش خویشتنداری کند.

• یادتان باشد که پس از ٢٤ساعت از کشیدن دندان شیری مجاز هستید به کودکتان اجازه دهید دهانش را با کمی آب نمک ولرم شستشو دهد.
• غذاهایی هم که کودک می تواند پس از کشیدن دندان شیری اش میل کند شامل موارد خاصی می شود؛فرنی سرد شده و سوپ له شده سرد و نیز سایرغذاهای نرم از این جمله اند.خلاصه آنکه هر چیز سفتی می تواند منجر به بروز آسیب در دهان و دندان کودک شود.
• شاید تا کنون با کم اشتهایی و یا بی اشتهایی کودکتان مواجه شده و این شما را نگران کرده باشد؛ بگذارید بگوییم این می تواند به دلیل پوسیدگی دندان کودکان باشد. کودک به علت پوسیدگی دندان نمی تواند غذایش را با میل بخورد و یا خود را از خوردن خوراکی های غالبا خوشمزه اش، منع می کند؛ چون درد دندان در ناحیه پوسیده شده او را آزار می دهد.از سویی او نمی تواند علت این کم اشتهایی و بی اشتهایی را به والدینش بازگو کند؛ پس در این شرایط این والدین هستند که باید پیش قدم شده و کودک دلبندشان را به دندانپزشک اطفال ببرند تا او با ترمیم دندان های کودک، اشتها و شور و شوق او را به وی بازگرداند.

*والدین گرامی! یادتان نرود که کشیدن دندان های شیری کودکان یکی از اولویت های بهداشت دهان و دندان فرزند نازنین شماست که هرگز نباید آن را فراموش کنید.

عوارض کشیدن دندان شیری 

در صورتی که دندان شیری زودتر از موعد آن کشیده شود، عوارضی را برای کودک ایجاد خواهد کرد. این عوارض شامل کاهش توانایی کودک در جویدن و از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی می باشد. و این نکته نیز قابل توجه است که کشیدن دندان شیری در سنین پایین کودکان منجر به تسریع رویش دندان دائمی کودکان نخواهد شد. بنابراین دندانپزشکان باید تا جای ممکن از دندان شیری با درمان هایی نظیر عصب کشی، ترمیم و روکش های مخصوص دندان کودکان محافظت کند.اما در برخی از موارد به دلیل التهاب عصب دندان شیری و احتمال آسیب وارد کردن آن به جوانه دندان دائم دندانپزشکان مجبور به کشیدن دندان شیری خواهند بود، که در این صورت از یک فضانگهدارنده برای ایجاد فضایی برای رویش دندان دائمی استفاده خواهد شد. 

نتیجه گیری

یکی از مشکلات والدین برای کشیدن دندان شیری کودکان، ترس آن ها از دندانپزشکی است که امروزه یقین بدانید یکی از تکنیک های دندانپزشکی اطفال که دندانپزشکان در دوره های خود می گذرانند و البته ربط چندانی به علم دندانپزشکی نداشته و بیشتر در حوزه روانشناسی می گنجد، ترغیب کودکان به مراجعه منظم به مطب داندانپزشکی است؛ این کار از طریق گفت و گو و هم چنین تکنیک ها و روش های خاص دندانپزشکی کودکان انجام می شود.